Konsensus 93: Kemik dokuda kırılganlığı ve kırık riskini artıran, düşük kemik yoğunluğu ve mikro yapılarda yetmezlikle karakterize sistemik bir hastalıktır. Osteoporoz Nedir? Tanım 2002 (USNIH): Kişinin kemik dayanıklılığının bozulması sonucu kırık riskinin artmasıyla karakterize bir iskelet hastalığıdır. Kemik dayanıklılığı ise kemiğin iki ana unsurunun yansımasıdır: kemik dansitesi ve kalitesi.
Risk Faktörleri:
Majör
Yaş>65
Vertebra Kırığı
40 yaş sonrası kırık
Aile hikayesi
Glukokortikoid tedavisi
Malabsorbsiyon
İlk Hiperparatiroidi
Düşme eğilimi
Röntgen osteopeni
Hipogonadizm
Minor
Romatoid Artrit
Hipertiroidi hikayesi
Kronik antikonvulzan veya heparin kullanımı
Kalsiyumdan fakir beslenme
Sigara, Alkolizm
Kafein
<57 kg ve kilo kaybı> (25 yaşındaki kilosundan %10’dan fazla)
Diğer Riskler
Genel kas güçsüzlüğü
Denge kurmada güçlük (nörolojik, vestibuler, oftalmolojik sorunlar)
Görme kusuru
Yavaş yürüyüş
Topuk-parmak yürüyüşünün bozulması (artrodezler vs.)
Risk sorgulaması kimlere yapılmalı?
50 yaş üstünde herkes sorgulanmalı
Kırık riski taşıyan ana bölgeler (el bileği, humerus, kotlar, vertebra, pelvis ve kalça) ayrıntılı incelenmelidir
Kimler Osteoporoz testlerine alınmalıdır?
Boy kısalması>4 cm olanlar
İlerleyici kifoz (kamburluk)
Uzun süreli Steroid kullananlar
Düşük enerjili travma sonrası kırığı olanlar
>65 yaş üzerindeki hastalar
<65 yaş altında klinik risk taşıyanlar incelemeye alınmalıdır
Kimler yüksek risk altındadır?
Ana iskelet kırığı olan
Kifoz gelişmiş olanlar
Boy kısalması olan
Bir Major iki Minör faktör varlığı saptanmış
Düşük kemik yoğunluğu bulunanlar yüksek kırık riski taşırlar.
Kemik yoğunluğu ölçen dansitometride normal değerler nedir?
Normal BMD; genç erişkinlerin kemik yoğunluğu ortalamasının standart sapmasına göre T skoru : +2.5-(-1.0) aralığında olanlar.
Osteopeni ; T:(-1)-(-2.5) arasında olanlar Grade-C
Osteoporoz ; T<eksi 2.5 Grade-B
Osteoporoz ve kırık riski taşıyan A grubu
Kimlere tedavi başlanmalı?
Yüksek kırık riski taşıyanlara
Uzun süre glukokortikoid tedavi alanlara
Düşük enerjili travma sonrası kırık geçiren ve düşük kemik yoğunluğu tespit edilenlere derhal tedavi başlanır.